حدیث، به سخنان پیامبر اسلام نزد عموم مسلمانان گفته میشود.[۱] نام دیگری که برای حدیث در علم درایه مورد اشاره قرار گرفته است، اثر است.[۲] نزد شیعیان سخنان امامان شیعه نیز در حکم سخنان پیامبر برشمرده میشوند. حدیث در کنار قرآن دو منبع اصلی عقاید، معارف و تشریع احکام دین اسلام است. حدیث در تمدن اسلامی جایگاه بالایی داشته و در همه علوم اسلامی سهم مهمی را ایفا میکند. از صدر اسلام تا کنون به جز دوره کوتاهی پس از درگذشت محمد که اختلاف نظرهایی در رابطه با روایت و کتابت حدیث وجود داشته، روایت حدیث بهطور مکتوب و شفاهی رواج یافته و علوم مختلفی با موضوع حدیث تأسیس شدهاند که شامل این مواردند:[۱]
اصحاب حدیث، گروهی از فقهای اهلسنت بودند که در مسئله تحصیل حدیث و نقل آن، تأکید بیشتری داشتند. از عقاید این گروه، اعتقاد عمیق به درستی احادیث ولو ضعیف بود به طوری که برخی اوقات، حدیثی ضعیف را بر استدلالی قوی، برتری میدادند. در مقابل این گروه، اصحاب رای قرار داشتند. منابع شیعه، این گروه را در پنج فرقه گزارش کردهاند: داودیه، شافعیه، مالکیه، حنبلیه و عشریه.[۳]
