آیه ۶۷ سوره حج
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حج | ||||
| تعداد آیات سوره | ۷۸ | ||||
| شماره آیه | ۶۷ | ||||
| شماره جزء | ۱۷ | ||||
| شماره حزب | ۶۸ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۶۷ سوره حج، شصت و هفتمین آیه از بیست و دومین سوره قرآن است. این آیه را با اختلاف مدنی یا مکی دانستهاند. در آیه به این نکته تصریح شده که تمام امتهای پیش از اسلام دارای عبادت و مناسک مخصوص به خود بودند و دین اسلام در تکامل ادیان گذشته آمده است نه برای تخریب و تحریف آنها.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
لِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنْسَكًا هُمْ نَاسِكُوهُ ۖ فَلَا يُنَازِعُنَّكَ فِي الْأَمْرِ ۚ وَادْعُ إِلَىٰ رَبِّكَ ۖ إِنَّكَ لَعَلَىٰ هُدًى مُسْتَقِيمٍ
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«براي هر ملتي آييني مقرر داشتهايم تا آنان بدان عمل كنند، پس بايد دربارة اين امر با تو ستيز نكنند و بهسوی پروردگارت دعوت كن، بیگمان تو بر راه راست هستي»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«هر امتی را شریعتی مقرر داشتهایم که ایشان متمسک به آنند، پس نباید که با تو در این امر ستیزه کنند، و به راه پروردگارت بخوان، که تو بر طریق هدایتی مستقیم هستی»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: به دنبال بحثهایی که مشرکان با پیامبر اسلام داشتند، آنها دین اسلام را باعث نسخ ادیان گذشته میدانستند. اما این آیه در ابتدا بیان میشود که همه ادیان پیشین هر کدام برای خودشان گونهای مراسم عبادت و پرستش خدا را داشتهاند و اسلام در پی آنها و برای تکامل آنها آمده است. همچنین در آیه از مردم خواسته شده که در این امور با پیامبر به منازعه و دعوا برنخیزند و به پیامبر نیز فرمان میدهد که تو به سوی پروردگارت، مردم را دعوت کن که تو بر راه راست و درست هدایت هستی. (یعنی سخنان آنان در تو اثر نگذارد و تو را ناامید نگرداند.)[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره حج، بیست و دومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و سومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره نور و پیش از سوره منافقون نازل شد. در مدنی یا مکی بودن این سوره اختلاف است. در سوره حج، دو یا سه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۳: ۲۴۸.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۴: ۵۷۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۴۰.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۴۰.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۴: ۱۶۳–۱۶۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حج»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۸۶۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.