آیه ۳۹ سوره حج
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حج | ||||
| تعداد آیات سوره | ۷۸ | ||||
| شماره آیه | ۳۹ | ||||
| شماره جزء | ۱۷ | ||||
| شماره حزب | ۶۸ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۳۹ سوره حج، سی و نهمین آیه از بیست و دومین سوره قرآن است. این آیه را با اختلاف مدنی یا مکی دانستهاند. در این آیه نخستین فرمان به جهاد برای مسلمانان بیان شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«به كساني كه از روي ستم (با آنان) جنگ میشود اجازة (جهاد) داده شده و خداوند تواناست بر اينكه ايشان را پيروز گرداند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«به کسانی [از مؤمنان] که [مشرکان] با آنان کارزار کردهاند، رخصت جهاد داده شده است، چرا که ستم دیدهاند، و خداوند بر یاری دادن آنان تواناست»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در این آیه برای نخستین بار به مسلمانان اذن و فرمان جهاد داده است. به گزارش مکارم، مسلمانان در زمانیکه در مکه بودند؛ از جانب مشرکان آزارهای بسیاری میدیدند، اما هر بار که به پیامبر شکایت میکردند، او میگفت: صبر کنید. هنوز دستور جهاد به من داده نشده است؛ لذا هنگامیکه این آیه بر او نازل شد و در فاصله این مدت زمان، مسلمانان به مدینه هجرت کرده بودند، اجازه یافتند که با مخالفان و دشمنانشان بجنگند. در ابتدای آیه آمده است که خداوند به کسانیکه بر آنها جنگ تحمیل شده، اذن جهاد میدهد و در ادامه نیز وعده پیروزی و یاری خداوند به مسلمانان داده میشود.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره حج، بیست و دومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و سومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره نور و پیش از سوره منافقون نازل شد. در مدنی یا مکی بودن این سوره اختلاف است. در سوره حج، دو یا سه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۳: ۲۲۷.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۴: ۵۳۸.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۳۷.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۳۷.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۴: ۱۱۳–۱۱۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حج»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۸۶۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
