آیه ۴ سوره حج
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حج | ||||
| تعداد آیات سوره | ۷۸ | ||||
| شماره آیه | ۴ | ||||
| شماره جزء | ۱۷ | ||||
| شماره حزب | ۶۷ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۴ سوره حج، چهارمین آیه از بیست و دومین سوره قرآن است. این آیه را با اختلاف مدنی یا مکی دانستهاند. اشاره آیه به عاقبت و سرنوشت کسانی است که به دوستی و ولایت شیطان گردن مینهند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
كُتِبَ عَلَيْهِ أَنَّهُ مَنْ تَوَلَّاهُ فَأَنَّهُ يُضِلُّهُ وَيَهْدِيهِ إِلَىٰ عَذَابِ السَّعِيرِ
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«(در قضاي الهي) بر او مقرر شده است كه هركس شيطان را بدوستي بگيرد، گمراهش ميكند و او را بهسوی عذاب آتش سوزان هدايت مينمايد»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«بر او مقرر شده است که هرکس او را دوست گیرد، او گمراهش میکند و به عذاب آتش جهنم میکشاند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: در این آیه سرانجام هر کس را که به ولایت شیطان وارد شود و از او اطاعت کند، گمراهی و دخول در آتش جهنم دانسته شده است. از عبارت «کتب علیه» معنای مقرر و ملزم داشتن به دست میآید که هم در عالم تکوین هست و هم در عالم تشریع. البته این مطلب دلالت بر هیچگونه جبری ندارد، بله این نتیجه حتمی برنامه و کاری است که آنها با آزادی و میل خود انتخاب میکنند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره حج، بیست و دومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و سومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره نور و پیش از سوره منافقون نازل شد. در مدنی یا مکی بودن این سوره اختلاف است. در سوره حج، دو یا سه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۳: ۲۰۱.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۴: ۴۸۰.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۳۲.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۳۲.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۴: ۱۳–۱۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حج»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۸۶۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.