آیه ۶۵ سوره حج
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حج | ||||
| تعداد آیات سوره | ۷۸ | ||||
| شماره آیه | ۶۵ | ||||
| شماره جزء | ۱۷ | ||||
| شماره حزب | ۶۸ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۶۵ سوره حج، شصت و پنجمین آیه از بیست و دومین سوره قرآن است. این آیه را با اختلاف مدنی یا مکی دانستهاند. موضوع آیه مسخّر کردن موجودات برای انسانهاست که نمونه دیگری از قدرت خداوند محسوب میشود.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُمْ مَا فِي الْأَرْضِ وَالْفُلْكَ تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَيُمْسِكُ السَّمَاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَءُوفٌ رَحِيمٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«مگر نمیبيني كه خداوند آنچه را در زمين است، و كشتیها را كه به فرمان او رواناند برايتان مسخر گردانيد، و (خداوند) نمیگذارد آسمان بر زمين فرو ريزد، مگر به اذن و خواست خودش؟! همانا خداوند نسبت به مردم بخشاينده و مهربان است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«آیا نیندیشیدهای که خداوند آنچه در زمین است و کشتیها را که در دریا به فرمان او روانند، برای شما رام کرد، و او [اجرام] آسمان را نگاه میدارد که بر زمین نیفتد، مگر به اذن او، بیگمان خداوند به مردم رئوف مهربان است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: مسخر شدن موجودات برای انسانها نمونه دیگری از قدرت خداوند است که در آیه چنین آمده است: «آیا ندیدی که خداوند آنچه را که در زمین است مسخر شما کرد تا از آنها بهره ببرید و کشتیها در دریاها به فرمان او به حرکت درآمدند تا زندگی شما آسانتر گردد. سپس در ادامه آیه به نگاه داشته شدن آسمان اشاره شده که خداوند از افتادن آن بر روی زمین جلوگیری کرده و آن را نگاه داشته است. بدرستیکه خداوند نسبت به مردم مهربان و رئوف است.»[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره حج، بیست و دومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و سومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره نور و پیش از سوره منافقون نازل شد. در مدنی یا مکی بودن این سوره اختلاف است. در سوره حج، دو یا سه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۳: ۲۴۶.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۴: ۵۶۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۴۰.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۴۰.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۴: ۱۵۹–۱۶۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حج»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۸۶۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
