آیه ۶۰ سوره حج
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حج | ||||
| تعداد آیات سوره | ۷۸ | ||||
| شماره آیه | ۶۰ | ||||
| شماره جزء | ۱۷ | ||||
| شماره حزب | ۶۸ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۶۰ سوره حج، شصتمین آیه از بیست و دومین سوره قرآن است. این آیه را با اختلاف مدنی یا مکی دانستهاند. موضوع آیه دفاع خداوند از مظلوم است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
ذَٰلِكَ وَمَنْ عَاقَبَ بِمِثْلِ مَا عُوقِبَ بِهِ ثُمَّ بُغِيَ عَلَيْهِ لَيَنْصُرَنَّهُ اللَّهُ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«(حكم بر) اين است، و هر كس (ديگري را) به مانند آنچه خود به آن عقوبت داده شده است عقوبت دهد، سپس مورد ستم واقع شود، حتماًخداوند او را ياري خواهد كرد، به راستي خداوند بخشاينده و آمرزگار است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«آری و کسی که همانند عقابی که دیده است، [بر دیگران] عقاب روا دارد، سپس بر او ستم رود، خداوند او را یاری میدهد که بیگمان خداوند بخشاینده آمرزگار است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در این آیه به وعده الهی بر یاری مؤمنان و مظلومان اشاره دارد و چنین میگوید: «حکم چنین است که هر کس در برابر ستمی که به او شده به همان اندازه مجازات کند و سپس اگر بر او ظلم شود، خداوند او را یاری خواهد کرد. خداوند بخشنده و آمرزنده است.» به گفته مکارم، این آیه بر این مطلب تأکید دارد که دفاع در مقابل ظلم و ستم یک حق طبیعی است و هر کس مجاز است به آن اقدام کند. اما نباید از حد تجاوز کند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره حج، بیست و دومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و سومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره نور و پیش از سوره منافقون نازل شد. در مدنی یا مکی بودن این سوره اختلاف است. در سوره حج، دو یا سه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۳: ۲۴۲.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۴: ۵۶۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۳۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۳۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۴: ۱۵۱–۱۵۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حج»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۸۶۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
