آیه ۳۱ سوره حج
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حج | ||||
| تعداد آیات سوره | ۷۸ | ||||
| شماره آیه | ۳۱ | ||||
| شماره جزء | ۱۷ | ||||
| شماره حزب | ۶۷ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۳۱ سوره حج، سی و یکمین آیه از بیست و دومین سوره قرآن است. این آیه را با اختلاف مدنی یا مکی دانستهاند. در آیه به این مطلب اشاره میشود که انجام مناسک حج باید از روی اخلاص و با قصد قربت و بدون هیچگونه شرکی باشد.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
حُنَفَاءَ لِلَّهِ غَيْرَ مُشْرِكِينَ بِهِ ۚ وَمَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَكَأَنَّمَا خَرَّ مِنَ السَّمَاءِ فَتَخْطَفُهُ الطَّيْرُ أَوْ تَهْوِي بِهِ الرِّيحُ فِي مَكَانٍ سَحِيقٍ
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«حقگرا و مخلص خدا باشيد، و هيچگونه شريكي براي خدا قرار ندهيد و هر كس به خداوند شرك ورزد انگار از آسمان فرو افتاده، و آنگاه مرغان او را ربودهاند، يا اينكه باد او را به جاي بسيار دوري افكنده است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«برای خداوند پاکدین باشید و به او شرک نورزید، و هرکس به خداوند شرک ورزد، گویی از آسمان درافتاده و پرندهای او را در ربوده، یا باد او را به جایی دوردست درانداخته است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در این آیه به مسلمانان دستور میدهد که حج را تنها برای خدا و بدون هیچگونه شرک و ریایی به جای آورند. در لغت «حنفاء» (جمع حنیف) به معنی کسی است که از گمراهی و انحراف به استقامت و اعتدال تمایل پیدا کند و به تعبیر دیگر بر صراط مستقیم قدم بردارد. در ادامه آیه وضعیت مشرکان و سرانجام آنها را با یک مثال بیان میکند و میگوید: «کسی که شریک برای خدا قرار دهد گویی از آسمان به زمین سقوط کرده و در این میان پرندگان (مردار خوار) او را در وسط زمین و آسمان میربایند (و هر قطعه از گوشت او در منقار پرنده مردهخواری میافتد) یا (اگر از چنگال آنها به سلامت بگذرد) تندباد او را به مکان دوری پرتاب میکند.» به گفته مکارم، در حقیقت آسمان کنایه از «توحید» است و شرک سبب سقوط از این آسمان میگردد.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره حج، بیست و دومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و سومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره نور و پیش از سوره منافقون نازل شد. در مدنی یا مکی بودن این سوره اختلاف است. در سوره حج، دو یا سه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۳: ۲۲۲.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۴: ۵۱۴.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۳۶.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۳۶.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۴: ۹۴–۹۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حج»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۸۶۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.