آیه ۶۱ سوره فرقان
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | فرقان | ||||
| تعداد آیات سوره | ۷۷ | ||||
| شماره آیه | ۶۱ | ||||
| شماره جزء | ۱۹ | ||||
| شماره حزب | ۷۳ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۶۱ سوره فرقان شصت و یکمین آیه از بیست و پنجمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. در این آیه به بروج (صورتهای فلکی آسمانی)، حرکت و سیر خورشید، ماه و ستارگان اشاره شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
تَبَارَكَ الَّذِي جَعَلَ فِي السَّمَاءِ بُرُوجًا وَجَعَلَ فِيهَا سِرَاجًا وَقَمَرًا مُنِيرًا
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«خجسته است ذاتي كه در آسمان برجهايي آفريد و در آن چراغ فروزان (خورشيد) و ماه تابان را به وجود آورد»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«بزرگا کسی که در آسمان برجهایی آفریده است و در آنها چراغی و ماهی تابان قرار داده است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: به دنبال آیه قبل، قرآن در پاسخ سؤال مشرکان، خداوند را چنین معرفی کرده است. برطبق متن آیه، «پربرکت است آن خدایی که در آسمان برجها را قرار داده و در این برجها خورشید (سراج) و ماه (درخشان) در حال سیرند.» در لغت «بروج» در اصل به معنای ظهور است و به قصرهای بلند گفته میشود. در اینجا منظور از آن، صورتهای مخصوص فلکی است که خورشید و ماه در هر ماه یا فصل در برابر یکی از آنها قرار میگیرند. به گفته مکارم، در این آیه برای اشاره به خورشید واژه «سراج» به معنای چراغ روشن و در مورد ماه صفت «منیر» به کار رفته است. به نظر او، شاید دلیل این استعمال آن باشد که خورشید (چراغ) نور از درونش سرچشمه میگیرد ولی ماه نورش را از پرتو خورشید میگیرد؛ لذا «منیر» به معنای «روشنی بخش» در موردش آمده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره فرقان، بیست و پنجمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، چهل و دومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره یس و پیش از سوره فاطر نازل شد. از مجموع آیات این سوره، سه آیه (آیات ۶۸ تا ۷۰) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره فرقان، دو آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۴: ۴۷۹.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۵: ۳۰۴.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۶۵.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۶۵.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۵: ۱۴۲–۱۴۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره فرقان»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۸۲۷.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
