آیه ۹۶ سوره طه
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | طه | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۳۵ | ||||
| شماره آیه | ۹۶ | ||||
| شماره جزء | ۱۶ | ||||
| شماره حزب | ۶۴ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۹۶ سوره طه، نود و ششمین آیه از بیستمین سوره قرآن است. این آیه را از آیات مکی دانستهاند. در متن آیه پاسخ سامری به موسی دربارهٔ ساخت گوساله و منحرف کردن قوم بنیاسرائیل از دین خدا آمده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
قَالَ بَصُرْتُ بِمَا لَمْ يَبْصُرُوا بِهِ فَقَبَضْتُ قَبْضَةً مِنْ أَثَرِ الرَّسُولِ فَنَبَذْتُهَا وَكَذَٰلِكَ سَوَّلَتْ لِي نَفْسِي
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«گفت: به چيزي آگاه شدم که (مردم) به آن آگاهي نيافتند، مشتي خاک از نقش پاي فرستادۀ (خداوند) برگرفتم، آنگاه آن را افکندم اين چنين نفس من (اين کار را) در نظرم آراست»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«[سامری] گفت من چیزی را دیدم که دیگران ندیده بودند، و مشتی از خاک پای جبرئیل برگرفتم، و آن را [در خمیر مایه گوساله] انداختم، و بدینسان بود که نفسم بدی را به من آراسته جلوه داد»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در ادامه آیه قبل، چنین میآورد که سامری در پاسخ به موسی گفت: «من چیزی از آثار رسول و فرستاده خدا را گرفتم و سپس آن را به دور انداختم و نفسم این مطلب را در نظرم زینت داد.» به گزارش مکارم، در معنا و مفهوم این آیه دو تفسیر معروف وجود دارد. در تفسیر اول منظور از آثار خاک پای جبرئیل یا مرکب او بوده که سامری آن را برداشت و با استفاده از آن صدای گوساله را ایجاد کرد. در تفسیر دوم آمده که منظور اینست که سامری قسمتی از تعلیمات موسی را گرفت و مقدار دیگر آن را رها کرد. در انتها مکارم، با توجه به روایات اهل بیت تفسیر دوم را مناسبتر دانسته و روایتی از علی بن ابیطالب را در تأیید این مطلب نقل میکند. در این روایت عمل «حسن بصری» از نظر علی بن ابیطالب همانند کار سامری بیان شده که بنابر پیشبینی علی، او (حسن بصری) منافقانه از مطالب و تعلیمات دینی برای تفرقه انداختن در میان مردم در آینده بهره خواهد برد.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره طه، بیستمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، چهل و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره مریم و پیش از سوره واقعه نازل شد. از مجموع آیات این سوره، دو آیه (آیات ۱۳۰ و ۱۳۱) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره طه، سه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۲: ۹۴.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۴: ۲۵۷.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۱۸.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۱۸.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳: ۲۸۵–۲۸۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره طه»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۹۸۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
| آیات |
|
|---|---|
