آیه ۴۹ سوره زخرف
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | زخرف | ||||
| تعداد آیات سوره | ۸۹ | ||||
| شماره آیه | ۴۹ | ||||
| شماره جزء | ۲۵ | ||||
| شماره حزب | ۹۹ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۴۹ سوره زخرف چهل و نهمین آیه از چهل و سومین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. در آیه به این مطلب اشاره شده است که فرعونیان برای برطرف شدن عذاب و گرفتاریهایشان به موسی پناه میبردند و از او کمک میخواستند. اما در عین حال نسبت سحر و جادو به او میدادند و او را ساحر میخواندند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَقَالُوا يَا أَيُّهَ السَّاحِرُ ادْعُ لَنَا رَبَّكَ بِمَا عَهِدَ عِنْدَكَ إِنَّنَا لَمُهْتَدُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و گفتند: ای جادوگر! پروردگارت را با آنچه که به تو اختصاص داده و تو را با آن برتری دادهاست به فریاد بخوان، بیگمان ما راهیافتهایم»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و گفتند ای ساحر [ارجمند] برای ما به درگاه پروردگارت -با عهدی که با تو دارددعا کن که ما هم رهیافتهایم»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در آیه از کمک خواستن فرعونیان از موسی و ساحر خواندن او سخن به میان آورده و چنین گفته است: «آنها گفتند ای ساحر! پروردگارت را به عهدی كه با تو کرده است بخوان تا ما را از این درد و رنج و بلا و مصیبت رهایی بخشد و مطمئن باش که ما راه هدایت را پیش خواهیم گرفت!» به گفته مکارم، درباره تعبیر «ساحر» تفسیرهای مختلفی بیان شده است. برخی گفتهاند منظور از «ساحر» در اینجا همان «عالِم» است. چراکه در آن زمان ساحران را محترم میشمردند و به عنوان دانشمند به آنها نگاه میکردند. بعضی دیگر احتمال دادهاند «سحر» در اینجا منظور انجام یک کار مهم است. جمعی نیز گفتهاند منظور، ساحر در افکار گروهی از مردم بوده است و امثال این تفسیرها. اما به باور مکارم، منظور همان ساحر و جادوگر است که آنها به موسی نسبت میدادند. لذا نباید ظاهر آیات را نادیده گرفت و به توجیهات و نظرات دیگر پرداخت.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره زخرف، چهل و سومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، شصت و سومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره شوری و پیش از سوره دخان نازل شد. از مجموع آیات این سوره، یک آیه (آیه ۴۵) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره زخرف، دو آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۷: ۶۳۵.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۱۶۰.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۴۹۳.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۴۹۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۱: ۸۰-۸۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره زخرف»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۹۰۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
