آیه ۸۰ سوره انعام
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انعام | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۶۵ | ||||
| شماره آیه | ۸۰ | ||||
| شماره جزء | ۷ | ||||
| شماره حزب | ۲۸ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۸۰ سوره انعام هشتادمین آیه از ششمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. اشاره آیه به گفتگوی میان ابراهیم و قوم بتپرست زمان اوست که آنها سعی داشتند ابراهیم را از عقیدهاش بازدارند و او را به آیین خودشان درآوردند، اما ابراهیم تسلیم سخنان و تهدیدهای آنان نشد و هرگز آیین آنان را نپذیرفت.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَحَاجَّهُ قَوْمُهُ ۚ قَالَ أَتُحَاجُّونِّي فِي اللَّهِ وَقَدْ هَدَانِ ۚ وَلَا أَخَافُ مَا تُشْرِكُونَ بِهِ إِلَّا أَنْ يَشَاءَ رَبِّي شَيْئًا ۗ وَسِعَ رَبِّي كُلَّ شَيْءٍ عِلْمًا ۗ أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و قومش با او مجادله کردند، گفت: آیا درباره خدا با من مجادله میکنید، حال آنکه مرا هدایت کرده است؟ و از آنچه که با خدا شریک میگیرید، نمیترسم مگر اینکه پروردگارم چیزی بخواهد علم و آگاهی پروردگارم همه چیز را دربر گرفته است آیا پند نمیپذیرید»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و قوم او با او محاجه میکردند، او به ایشان گفت آیا درباره خداوند با من محاجه میکنید، و حال آنکه مرا به راه راست هدایت کرده است و از [شر] شرک شما نمیترسم مگر آنکه پروردگارم چیزی [و خوف و خطری برایم] خواسته باشد، پروردگار من بر همه چیز احاطه علمی دارد، آیا پند نمیگیرید؟»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن به دنبال طرح استدلالهای توحیدی ابراهیم در آیات گذشته، در این آیه به این مطلب اشاره دارد که قوم بتپرست ابراهیم با او به مخالفت و گفتگو برخاستند و سعی کردند که به هر قیمتی شده او را به آیین خودشان بکشانند. اما او مقاومت کرد و با دلایلی منطقی به آنها پاسخ داد. براساس متن آیه، ابراهیم در برابر سخنان قومش چنین گفت: «من هرگز از بتهای شما نمیترسم. چراکه آنان قدرتی ندارند که به کسی آسیب و زیانی برسانند. هیچ کس و هیچ چیز بدون خواست خدا نمیتواند به من ضرر و زیانی برساند و علم پروردگار من بر همه چیز احاطه دارد. آیا شما متذکر نمیشوید؟!» به گزارش مکارم، جمله «وسع ربی کل شیء علما» دلیلی بر جمله قبلش است و علت اینکه بتها نمیتوانند سود و زیانی برسانند به این جهت است که آنها هیچگونه علم و آگاهی به امور ندارند و لذا خدایی که علم و دانشش بر همه چیز احاطه دارد میتواند منشأ سود و زیان باشد.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره انعام، ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، پنجاه و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره حجر و پیش از سوره صافات نازل شد. از مجموع آیات این سوره، نه آیه از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در نقلی دیگر، تمام آیات سوره انعام به یکباره و در مکه نازل شده است. در سوره انعام، نه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۳: ۴۷.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۷: ۲۱۸.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۳۷.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۳۷.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۵: ۳۱۷-۳۱۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انعام»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۷۸۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
| آیات |
|
|---|---|
