آیه ۷۶ سوره انبیاء

آیه ۷۶ سوره انبیاء

مشخصات قرآنی
نام سوره	انبیاء
تعداد آیات سوره	۱۱۲
شماره آیه	۷۶
شماره جزء	۱۷
شماره حزب	۶۶
اطلاعات دیگر
{{{page}}} آیه قبل	آیه بعد {{{page}}}

آیه ۷۶ سوره انبیاء، هفتاد و ششمین آیه از بیست و یکمین سوره قرآن است. این آیه را از آیات مکی دانسته‌اند. اشاره آیه به قسمتی از سرگذشت نوح است.

متن

متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:

 وَنُوحًا إِذْ نَادَىٰ مِنْ قَبْلُ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ فَنَجَّيْنَاهُ وَأَهْلَهُ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ  

ترجمه

محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:

«و نوح را (به يادآور) آنگاه که پيش‌تر دعا کرد و ما هم دعاي وي را پذيرفتيم، پس او و خانواده‌اش را از اندوه بزرگ رهانيديم»

بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:

«و نوح را [نیز رهاندیم‌] که پیش از آن ندا به دعا برداشته بود، و دعایش را اجابت کردیم و او و خانواده‌اش را از گرفتاری بزرگ رهاندیم‌»

محتوا

مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند: پس از بیان داستان ابراهیم و لوط در آیات قبل، قرآن به بخشی از سرگذشت نوح از پیامبران الهی اشاره دارد که پیش از ابراهیم و لوط می‌زیسته است. در آیه مذکور، دعای نوح مطرح شده است که از خداوند درخواست می‌کند او و یارانش را از دست کافران و گناه‌کاران قومش نجات دهد. به گزارش مکارم، این جمله مربوط به زمانی است که نوح قوم خود را نفرین کرد و این مطلب به‌طور مفصل در آیات سوره نوح (آیات ۲۶ و ۲۷) آمده است. همچنین شبیه مضمون این آیه در دهمین آیه سوره قمر ذکر شده است. تعبیر به «نادی» که معمولاً برای خواندن با صدای بلند می‌آید؛ ممکن است اشاره به این باشد که نوح به خاطر وضعیت بسیار بدی که در آن قرار داشت، فریاد کشید و از خداوند تقاضای یاری کرد و همان‌طور که در ادامه آیه آمده خداوند دعای او را مستجاب کرد و او و خانواده و یاران مؤمنش را از آن غم و اندوه رهایی بخشید. از نظر مکارم، جمله «فَاستَجبْنا» اشاره اجمالی به اجابت دعای او و جمله «فَنَجَّیْناهُ وَ أَهْلَهُ مِنَ الْکَرْبِ الْعَظِیمِ» شرح و تفصیل آن است. منظور از «اهله» نیز تنها خانواده او نیست. چراکه یکی از فرزندان او و همسرش از کافران بودند، لذا به نظر می‌رسد «اهل» شامل افراد مؤمن از خانواده نوح و دوستان و یاران خاص و با ایمانش را شامل می‌شود.

شأن نزول و ترتیب

به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره انبیاء، بیست و یکمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، هفتاد و سومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره ابراهیم و پیش از سوره مومنون نازل شد. از مجموع آیات این سوره، چهار آیه (آیات ۵۲ تا ۵۵) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانسته‌اند. در سوره انبیاء، دو یا سه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کرده‌اند.

پانویس

منابع

• خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
• رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
• طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
• مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.